تأثیر تحریف های شناختی بر تکانشگری در اختلالات افسردگی اساسی، دوقطبی، وسواسی-اجباری، اختلال افسردگی اساسی همبود با اختلال وسواسی-اجباری و گروه بهنجار

تکانشگری، به طور قابل توجهی در برخی اختلالات روانی دیده می شود. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تکانشگری در اختلالات افسردگی عمده، دوقطبی، وسواسی-اجباری، همبودی اختلال افسردگی عمده با وسواسی-اجباری و گروه بهنجار بود. هدف دیگر، بررسی اثر سطح و انواع شناخت های ناکارآمد بر تکانشگری بود. بدین منظور، 139 نفر از جامعه آماری بیماران با تشخیص اختلالات افسردگی عمده (30=n )، دوقطبی (30=n )، وسواسی-اجباری ( 23=n )، همبودی اختلال افسردگی عمده با اختلال وسواسی-اجباری ( 28=n ) و گروه بهنجار ( 28=n ) که با نمونه گیری به شیوه در دسترس انتخاب شدند، مورد آزمون قرار گرفتند. در این تحقیق، مقیاس تکانشگری بارت و همکاران (1995) و مقیاس تحریف های شناختی ویسمن و همکاران (1978) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تحلیل آماری داده ها، در شاخص توصیفی از میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد. شاخص های استنباطی مورد استفاده، تحلیل عوامل، تحلیل واریانس عاملی، رگرسیون و تکرار سنجش بود. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که فرم فارسی مقیاس تکانشگری بارت، دارای اعتبار و روایی مناسبی است. همچنین، سطح تحریف شناختی بر تکانشگری عدم برنامه ریزی، حرکتی و تکانشگری کل، تأثیر معنادار دارد (05/0 >p). به علاوه بدست آمد که نوع اختلال بر تکانشگری شناختی، تأثیر معنادار دارد (05/0 >p). نیز، بعد مطلق گرایی به عنوان یکی از ابعاد تحریف شناختی، به طور معناداری تکانشگری عدم برنامه ریزی (25/0 = ،007/0 p=)، حرکتی (53/0= ،0001/0 p=) و نمره کل تکانشگری (47/0= ،0001/0 p=) را پیش بینی کرده بود. به علاوه، نتایج حاکی از وجود تفاوت معنادار بین گروه های تحقیق در نوع تحریف های شناختی بود. همچنین بدست آمد که تأثیر تعامل سطوح تحریف شناختی و نوع اختلال بر تکانشگری، معنادار نبود. نهایتاً یافته ها نشان داد که بین تعدادی از گروه های تحقیق در نوع تحریف های شناختی، تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: برخی از عوامل تحریف شناختی و نوع اختلال، تا حدودی بر تکانشگری تأثیر دارند.